Chiến tranh Trung - Mỹ là khó tránh khỏi?

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Ủy viên Quốc Vụ viện Trung Quốc Dương Khiết Trì tại Bắc Kinh Ngày 9/7/2014, Mỹ và Trung Quốc bắt đầu mở cuộc Đối thoại chiến lược và kinh tế thường niên tại Bắc Kinh. Bên cạnh những vấn đề Biển Đông, tại Đối thoại thường niên lần này, Mỹ sẽ gây áp lực với Trung Quốc để nối lại hợp tác trong việc chống chọi chống tình báo mạng, nhằm đạt được một môi trường an ninh mạng có quy củ. Theo ông Vlahos, sự giành giật các nguồn lực giữa hai cường quốc, mối đe dọa bành trướng kinh tế và tham vọng địa chính trị ngày một tăng từ Trung Quốc, sẽ là ngòi nổ cho một xung đột quân sự bùng phát. Giáo sư người Mỹ lưu ý rằng, các công cụ truyền thông hàng đầu của Trung Quốc không còn úp mở khi bình luận về khả năng Trung Quốc tham gia các cuộc chiến ngày mai. Chính quyền Trung Quốc thực thụ đang chuẩn bị về ý thức, công tác hình thành ý kiến xã hội đã chứng tỏ điều này. Song, ông Vlahos không hề đề cập đến bình diện kỹ thuật quân sự Trung Quốc, vốn chưa thể cạnh tranh với Mỹ vào lúc này. Có lẽ nào Trung Quốc sẽ mạo hiểm hành động theo nguyên tắc – quan yếu không phải sức mạnh cơ bắp mà là ý thức đương đầu? Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng chẳng hề có bất cứ cơ sở cho một cuộc đối đầu quân sự giữa Trung Quốc và Mỹ. Gần như cùng lúc khi giáo sư Vlahos cho in bài báo trên The national Interest, trọng tâm Các nghiên cứu chiến lược và quốc tế ở Washington đã công bố báo cáo đầu đề "Giải mã chiến lược cường quốc Trung Quốc vĩ đại đang lớn mạnh ở châu Á". Lập luận của bẩm này chứng minh rằng, sự đối đầu quân sự giữa Trung Quốc và Mỹ là vô cứ. Tác giả bẩm lưu ý là trước nhất giữa Mỹ và Trung Quốc không hề có tranh chấp cương vực. Thứ hai, dù rằng Trung Quốc đang tăng nhanh tiềm lực quân sự, tiến hành cuộc chạy đua vũ trang với Mỹ giống Liên Xô trước đây, nhưng Trung Quốc rõ ràng không có đủ sức. Đối đầu quân sự giữa Mỹ và Trung Quốc là chẳng thể vì hai nhà nước này đang bị ràng buộc lẫn nhau về kinh tế. Vậy đích của chủ toạ Tập Cận Bình là gì khi ông tập kết vào tay mình quyền lực trên cả thảy các lĩnh vực hoạt động Cách khắc phục mối cho hộ gia đình của quốc gia, bao gồm cả quân đội? Ông thậm chí còn điều khiển nhóm cải cách quân đội. Các chuyên gia trọng điểm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế Washington nhận định rằng, những đổi thay được Quy trình khử trùng nêu trên lên đường từ thực tế Trung Quốc hiện thời tụ hội vào nhiệm vụ đảm bảo chủ quyền cương vực và an ninh hai tuyến giao thông quan yếu chuyên chở dầu khí qua biển Hoa Đông, Biển Đông và eo biển Malacca. Theo vắng được nêu, tuyên bố Trung Quốc phải trở nên một cường quốc hàng hải hùng mạnh do ông Tập Cận Bình nói tại Hội ​​nghị toàn thể lần thứ III của Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản khóa XVIII, nên được xem như lời kêu gọi nâng cấp tiềm năng quốc phòng chứ không hề chuẩn bị cho một cuộc tiến công quân sự. Hẳn nhiên, Trung Quốc quan ngại trước chính sách "trở lại châu Á" của Mỹ. Nhưng trên hết, Trung Quốc sẽ tranh giành sự ảnh hưởng trong khu vực với Mỹ phê duyệt những đòn bẩy kinh tế. Cho nên, các chuyên gia Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế Washington kết luận: không có cứ gì cho các hành động quân sự của Trung Quốc chống Mỹ. Liên can tới vấn đề Biển Đông, lập trường giữa Washington và Bắc Kinh vẫn còn rất đối nghịch, rất khó dung hòa với nhau. Tuyên bố ngay trước khi những cuộc hội đàm cấp cao Mỹ - Trung diễn ra, Ngoại trưởng Mỹ Jonh Kerry nói các đòi hỏi chủ quyền của Bắc Kinh trên gần như toàn bộ Biển Đông "có vấn đề". Ông Kerry đặc biệt cáo giác tính chất mập mờ của tấm bản đồ 9 đường ngắt quãng mà Bắc Kinh dùng làm cơ sở để đòi thâu tóm gần như tất Biển Đông, bất chấp tuyên bố chủ quyền của các nước khác, trong đó có Việt Nam và Philippines. Theo một quan chức cao cấp Mỹ, tình hình găng leo thang ở Biển Đông "có can dự đến Mỹ trong nhân cách là một cường quốc yên bình Dương, là một nhà nước thương mại mấu chốt, một khách tiêu thụ quan trọng của các tuyến đường biển và là người bảo kê lâu dài cho sự ổn định trong khu vực châu Á-thanh bình Dương". Mỹ luôn nhấn mạnh rằng họ không bênh bên nào trong cuộc tranh chấp chủ quyền, nhưng đã cáo giác Bắc Kinh về những hành vi gây mất ổn định và thúc giục Trung Quốc tôn trọng quyền tự do hàng hải trên các tuyến đường thủy quan yếu. Trung Quốc từng tuyên bố là họ kiên tâm dùng các biện pháp ngoại giao và hòa bình để giải quyết tranh chấp, do đó phía Mỹ sẽ đề nghị Bắc Kinh quý trọng các cam kết. Th.Long (tổng hợp)